یادداشتی بر کتاب«ناگهان خورشید» کتایون منفرد
بحران های روحی ن جامعه امروز ایران
رمان«ناگهان خورشید» کتایون منفرد، درباره بحران های روحی ن جامعه امروز ایران است. از دو طبقه اجتماعی تحصیلکرده و بازمانده از تحصیل. دو شخصیت زن؛ صبا شکوهی، روانشناس و آذر، قربانی آسیب های اجتماعی از دردها و رنج های خود می گویند و این که در زیر نقاب خوشبختی، دردهای ناگفته ای دارند که از درون آنها را پوسیده می کند. این دو شخصیت داستانی به شکل موازی از کلاف پیچیده ای در زندگی خود روایت می کنند که آنها را تا سرحد فروپاشی پیش برده است. آنها به نوعی دو روی یک سکه هستند و حرف مشترک شان دردهای پنهان در زندگی نه آنهاست. آذر، گذشته دردناک و کابوس وار دارد و صبا در گرداب اکنون غرق است و هر دو آینده را مبهم می بینند. آنها اراده چندانی برای تغییر وضعیت پیش آمده ندارند. هر چند صبا، علم مواجه با مشکلات را دارد و مشاور آذر در عبور از بحران های زندگی است اما خودش در بحران به مراتب پیچیده ای گرفتار آمده است. رمان پایان خوشی دارد تا مرهمی بر زخم های زندگی این دو زن باشد، هر چند در دنیای داستان که شیرین و به یادماندنی است.
انتشار رمان «جعبه سیاه نویسنده» نوشته عبدالمجید نجفی 
رمان«جعبه سیاه نویسنده» عبدالمجید نجفی از تازه های انتشارات قدیانی و دومین کتاب از مجموعه سه گانه (تریلوژی) این نویسنده است. نجفی سال گذشته رمان «روزگار مه آلود جابر» را از سه گانه خود به منتشر کرد. در دیباچه داستان جعبه سیاه نویسنده آمده است: دنیای واقعی وجود ندارد، این ماییم که سازنده آنیم. جلال صفّاری نویسنده‌ای است که عصر یک روز بارانی سوار هواپیما می شود. او به جای رسیدن به خانه نقلی اش در شهرستان از باغ- پانسیونی با معماری شگفت انگیز سر در می آورد. در محل سرسبز جدید، زمان و مکان او یکی می شوند و نویسنده موقعیت های غریبی را تجربه می کند. رمان نجفی هر چند داستانی فلسفی نیست امّا با داستانی کردن پرسش های وجودی که از دیرباز ذهن بشر را به خود مشغول ساخته، به فضاهای تازه ای پرداخته است. خواننده این رمان برای پی بردن به معمّاها و اسرار هستی شناسی ذهن راوی بایستی تا آخرین سطر صبوری سالکانه به خرج دهد و در خاتمه، خود را شخصیّت اصلی داستان باز یابد.
جعبه سیاه نویسنده
عبدالمجید نجفی
انتشارات قدیانی
درکتابخانه عمومی حدیث برگزار شد
نشست نقد و بررسی کتاب «ریگی در آسمان»
به گزارش روابط عمومی اداره کل کتابخانه های عمومی استان تهران، جلسه نقد و بررسی کتاب «ریگی در آسمان» نوشته آیزاک آسیموف با حضور سعید سیمرغ، مترجم؛ علی الله سلیمی، منتقد و مهدی خطیبی، مسئول کتابخانه عمومی حدیث و جمعی از علاقه مندان در این کتابخانه برگزار شد.
در ابتدای این برنامه، مهدی خطیبی، مسئول کتابخانه حدیث که به عنوان مجری – کارشناس در این جلسه حضور داشت با ابراز امیدواری از استمرار برنامه های نقد و بررسی کتاب در این کتابخانه، گفت: این اولین نشست نقد وبررسی کتاب در این کتابخانه است. باید باور داشته باشیم که کتابخانه ها تنها محلی برای امانت کتاب نیستند و رمز و راز پویایی کتابخانه ها در برگزاری نشست های ادبی است.
نویسنده روسی و نگارش بیش از ۵۰۰ عنوان کتاب
در ادامه سعید سیمرغ مترجم کتاب «ریگی در آسمان» در خصوص نویسنده اثر، گفت: ایزاک آسیموف، نویسنده روسی، یکی از نویسندگان قرن ۲۰ در ژانر عملی – تخیلی محسوب می شود که نزدیک به ۵۰۰ کتاب شامل ۱۸۰ داستان کوتاه و بلند در ژانر فانتزی، علمی و پلیسی نوشته است. وی یکی از بهترین نویسندگانی که توانسته علم را برای قشر نوجوان در قالب داستان های علمی – تخیلی بیان کند. وی اضافه کرد: ترجمه من از این کتاب، به نوعی باز ترجمه است؛ چراکه کتاب «ریگی در آسمان» سال ها قبل توسط هوشنگ قیاسی نژاد به نام «قلوه سنگی در آسمان» ترجمه شده بود و با توجه به اینکه این ترجمه هم قدیمی بود و هم در بازار وجود نداشت، لازم بود ترجمه این کتاب به روز رسانی شود. سعید سیمرغ تصریح کرد: مهم ترین ویژگی ژانر علمی – تخیلی این است که علم را در قالب داستان به مخاطب ارائه می دهد و عمل فکر کردن را به خوانندگان می آموزد.
کتاب های علمی – تخیلی مخاطب سنی خاصی ندارند
علی الله سلیمی، منتقد ادبی نیز در این برنامه با ابراز خرسندی از برگزاری نشست های نقد و بررسی در این کتابخانه، با اشاره به کتاب «ریگی در آسمان» گفت: این کتاب از زمره آثار علمی – تخیلی است که توانسته مخاطبان زیادی را در گروه سنی نوجوان به خود جذب کند، هر چند که این نوع کتاب ها گروه سنی مشخصی ندارند. وی افزود: ما در این کتاب با داستانی سروکار داریم که در آن از دو شاخص متفاوت یعنی علم و تخیل برگرفته شده و نویسنده هر دو را ترکیب و به داستان تبدیل کرده است. در این کتاب، نویسنده فرضیات علمی را مطرح کرده و در ذهنش دنیایی خلق کرده که می تواند در بستر علم محقق شود؛ بنابراین با خلق آدم های فضایی که خیلی به ما شبیه هستند و از سیارات دیگر آمدند، قصه علمی خود را بیان کرده است. به گفته سلیمی، تخیل حرف اول را در این کتاب می زند که از پشتوانه علمی برخوردار است و این کتاب برای مخاطبانی که ذهن جستجوگری دارند، مناسب و جذاب است. این منتقد ادبی اضافه کرد: نویسنده کتاب، اتفاقات غیر ملموس را با عنصر باور پذیری به مخاطب منتقل می کند و پیش فرض های علمی را محقق شده می پندارد.
علی الله سلیمی در ادامه گفت: این کتاب با جهان بینی دنیای امروز ارتباط خوبی دارد و کراتی که در این داستان وجود دارند را می توان به کشورهای مختلف تعبیر کرد. یکی از تاکیدات آسیموف این است که زبان مشترک بشر «علم» است و دیگری اینکه «جنگ بر سر اعتقادات» همیشه وجود داشته و دارد. به گفته این منتقد، بسیاری از نکاتی که در این کتاب وجود دارد، دور از توانایی بشر است و همین امر می تواند ذهن مخاطب را به کنکاش وادار سازد. وی همچنین به ترجمه این کتاب اشاره کرد و گفت: زبان ترجمه این کتاب زبان داستان گویی نیست و زمانی که این کتاب را مطالعه می کردم انگار در حال خواندن یک مقاله علمی بودم. ضمن اینکه به نظر می رسد، مترجم نیازی ندیده که برخی از واژگان علمی به کار رفته را برای مخاطب توضیح دهد و تصورش این بوده که خواننده پیش از این، کتاب های علمی – تخیلی را مطالعه کرده است.
آشنایی مخاطب ایرانی با ایزاک آسیموف
سلیمی تاکید کرد: گویا ویراستار این کتاب هم کمک چندانی در این حوزه انجام نداده است؛ در حالی که ویراستارها در کشورهای دیگر از قدرت عمل بیشتری برخوردارند؛ چراکه به سلیقه بازار و مخاطب نزدیک تر هستند. اما در مجموع مترجم با ترجمه این کتاب توانسته آسیموف را با مخاطب ایرانی آشنا کند که این جای تقدیر دارد.
در بخشی از این برنامه به پیشنهاد مهدی خطیبی، مترجم چند پاراگراف از کتاب را برای مخاطبین قرائت کرد و سپس به سوال حاضرین پاسخ گفت. در پایان نیز از سوی مهدی خطیبی، مسئول کتابخانه عمومی حدیث از مترجم و منتقد تجلیل شد.
علی‌الله سلیمی با اشاره به آتش‌سوزی کتابخانه عمومی «تفکر» شهریار عنوان کرد؛
کتابسوزی اعلام ضدیت با اندیشه، تفکر و فرهنگ است
علی‌الله سلیمی، نویسنده شناخته شده حوزه ادبیات داستانی کشور با اشاره به جایگاه والای کتاب و کتابخانه در فرهنگ ایرانی و اسلامی، به آتش کشیدن کتابخانه عمومی تفکر در شهرستان شهریار را اعلام ضدیت افراد شرور با اندیشه، تفکر و فرهنگ اصیل ایرانی دانست.
به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور، علی‌الله سلیمی، نویسنده حوزه ادبیات داستانی کشور، طی گفت‌وگویی درباره حادثه به آتش‌کشیده شدن کتابخانه عمومی تفکر در شهرستان شهریار، عنوان کرد: با توجه به اینکه معجزه پیامبر اسلام در قالب «کتاب» بر بشریت نازل شده، کتاب و کتابخانه در فرهنگ اسلامی همواره از جایگاه والایی برخوردار بوده است و مردم مسلمان ایران نیز با کتاب انس دیرینه داشته‌اند.
وی با اشاره به ناآرامی‌های اخیر در نقاطی از کشور، گفت: در هیاهوی نا آرامی‌های روزهای اخیر و در میان اخبار تلخی که از وارد شدن خسارت به اموال عمومی به گوش می‌رسید، شنیدن خبر به آتش کشیده شدن کتابخانه عمومی «تفکر» شهرستان شهریار به عنوان یک مکان فرهنگی اجتماعی، بسیار ناگوار بود. اتفاقی که در ایام جشن کتاب و هفته کتاب و کتابخوانی کام مردم و علاقه‌مندان به کتاب را تلخ کرد.
سلیمی ادامه داد: در طول تاریخ از افرادی که کتابسوزی کرده‌اند همواره با نفرت یاد می‌شده است؛ افرادی که دارای روحیه ضد فرهنگی و همچنین مخالف تفکر و اندیشه بودند. این اتفاق نشان می‌دهد که افرادی که اقدام به آتش‌زدن این کتابخانه کرده‌اند، یا با فرهنگ اصیل ایرانی ارتباط چندانی ندارند و همین موضوع باعث شد تا مردم سریعا راه خود را از این افراد شرور و ضد فرهنگ جدا کنند.
این نویسنده ادبیات داستانی تأکید کرد: در میان این قائله، ملت ایران هرکسی را ببخشند، افرادی که کتابخانه‌سوزی کردند را نخواهند بخشید. چراکه سایر خسارات مادی قابل جبران است، اما جبران خسارات فرهنگی، به آسانی خسارات مادی نیست و اقدام این افراد، تعدی به فرهنگ، اندیشه و اعتقادات مردم بوده است. به یاد ندارم که در سال‌های اخیر چنین اتفاقی در کشور رخ داده باشد و شنیدن این اتفاق بسیار تلخ بود، امیدوارم که دیگر شاهد رخ دادن چنین اتفاقاتی نباشیم.
سلیمی کتابخانه‌ها را امکان امن فرهنگی و اجتماعی در مناطق مختلف دانست و گفت: کتابخانه‌ها به دلیل ماهیت عمومی و خدمت‌رسانی خود، به عنوان مکانی مطرح هستند که خانواده‌ها فرزندان خود را با خیالی آسوده به آنجا می‌سپارند. به عبارت دیگر آنجا که کتابخانه وجود دارد، خانواده‌ها احساس امنیت می‌کنند. اما این اتفاق مأمن خانواده‌ها و به خصوص کودکان و خردسالان در این منطقه را از بین برد.
وی با اشاره به استقرار کتابخانه عمومی تفکر در مناطق حاشیه‌ای پایتخت گفت: وجود هر کتابخانه در این مناطق که به لحاظ امکانات فرهنگی دارای محدودیت‌های بیشتری به نسبت مرکز هستند، یک غنیمت محسوب میشود؛ چراکه می‌تواند از رخ دادن بسیاری از آسیب‌های اجتماعی جلوگیری کند.
یادداشتی بر کتاب«شاید این کتاب منفجر شود» رضا موزونی
مین ها نمی دانند جنگ تمام شده است!
خبرگزاری مهر- علی الله سلیمی: موضوع جنگ و تبعات آن، سوژه جذاب و خوشایندی برای خلق آثار ادبی برای کودکان نیست اما وقتی قرار باشد با یادآوری جنگ و اثرات ویرانگر آن، به اهمیت«صلح» پرداخته شود، قضیه فرق می کند. مسئله ای که در کتاب«شاید این کتاب منفجر شود» رضا موزونی، دستمایه داستانی برای کودکان شده و جنگ را به عنوان یکی از وقایع ناخوشایند، مخرب و گاه اجتناب ناپذیر در برخی جوامع و روابط انسانی معرفی می کند و پیامدهای پیدا و پنهان و دردناک آن در طولانی مدت را به مخاطبان کودک یادآوری می کند. این داستان، صف آرایی سربازانی از دو سوی یک خط جغرافیایی را روایت می کند که همراه خود تجهیزات و ادوات جنگی را هم به محل مناقشه می آورند، مدتی با هم نبرد می کند و با طولانی شدن زمان جنگ، جنبه فرسایشی این رو در رویی خصمانه به مرور آشکار و در نهایت، جنگ به پایان می رسد و سربازان به خانه های خود بر می گردند اما پیامدهای دردناک این جنگ، از جمله مین های کاشته شده در زمین هایی که روزی شاهد صحنه های جنگ بوده اند و نشانه های بیرونی هم ندارند برای افراد در زمان صلح و حتی نسل های بعد می ماند. نویسنده در این اثر، مخاطبان کودک در زمان حال را به عنوان افرادی که نسل های بعد از زمان جنگ را تشکیل می دهند، در نظر گرفته و برای آنها از جنگ ویرانگری گفته که روزگاری در محل زیست آنها درگرفته و بعد از پایان نبردها هم نشانه هایی از خود برای نسل های بعدی به جا گذاشته است. با آن که موضوع داستان، به نوعی درباره خشونت جنگ است، اما نوع روایت داستان به گونه ای است که خشونت نهفته در کالبد جنگ به حاشیه رفته و یک خط روایی پالایش شده و شبیه افسانه ها برای مخاطبان کودک بیان شده است. برای این منظور، نویسنده زمان و مکان قصه را از روایت خود حذف کرده و آن را در زمان و مکان سیال جاری ساخته است. او در این زمینه تا جایی پیش رفته که نژاد و قومیت افراد حاضر در صحنه های جنگ را هم کنار گذاشته تا باعث هیچ گونه پیش داوری مخاطب کودک درباره عوامل آغازگر یا ادامه دهنده جنگ نشود. جنگی که در این داستان شرح داده شده می تواند در هر جای این کره خاکی روی داده باشد. البته اشاره به برخی ادوات جنگی مورد استفاده در حوادث این داستان، آن را در ردیف جنگ های اتفاق افتاده در دوره های تاریخی معاصر قرار داده است، چون در این جنگ از ابزارها و اداوات جنگی قدیمی مثل شمشیر، نیزه، اسب و تیر و کمان خبری نیست: «سربازها رو به روی هم. تانک ها رو به روی هم. تفنگ ها. هواپیماها. مین ها!» تصویر این جنگ برای نسل های امروزی کاملا آشناست و طبعا مخاطب کودک به راحتی می تواند با این داستان ارتباط برقرار کند، چرا که بارها صحنه های مشابه حوادث این داستان را در فیلم ها و عکس ها دیده است. نویسنده برای این که خوانندگان خردسال از پیچیدگی های موضوع کتاب سردرگم نشوند، سعی کرده موضوع داستان را به ساده ترین شکل ممکن روایت کند. در استفاده از کلمات و واژه ها به شدت وسواس به خرج داده و سعی کرده با حداقل کلمات، منظور خود را به مخاطبان کودک برساند.
حجم قابل توجهی از کتاب به تصاویر مرتبط با صحنه های داستان اختصاص یافته که در القای حس داستان برای خوانندگان خردسال موفق است. از دیگر ویژگی های این کتاب، سوژه بکر و تازه آن است که پیش از این، کمتر از این زاویه و با این زبان و تصویر برای بچه ها درباره جنگ و پیامدهای آن اثر داستانی خلق شده است.
چاپ اول(1398) کتاب«شاید این کتاب منفجر شود» نوشته رضا موزونی، با تصویرگری سمانه صلواتی در 32 صفحه (مصور- رنگی)، با شمارگان 2500 نسخه و قیمت 10000 تومان از سوی انتشارات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان چاپ و منتشر شده است.
- این یادداشت دوشنبه 4 آذر 1398 در (خبرگزاری مهر) منتشر شده است
در کتابخانه عمومی بسیج نهاد کتابخانه های عمومی برگزاری شد
نشست نقد و بررسی کتاب«سی‌وچهار فانوس روشن در خواب‌های کارون»
کتاب «سی و چهار فانوس روشن در خواب‌های کارون» نوشته علی الله سلیمی که زندگینامه داستانی بر اساس زندگی سردار شهید محمد جهان‌آرا است، در کتابخانه عمومی بسیج نقد و بررسی شد.
به گزارش خبرگزاری مهر، نشست نقد و بررسی کتاب «سی و چهار فانوس روشن در خواب‌های کارون» نوشته علی الله سلیمی، با حضور نویسنده اثر، احمدرضا توجهی، منتقد جلسه، خدیجه صحرایی، مسئول کتابخانه عمومی بسیج، مهدی خطیبی، شاعر، نویسنده و مسئول کتابخانه حدیث و جمعی از علاقه مندان به کتاب و کتابخوانی و همچنین اعضای کتابخانه عمومی بسیج در محل سالن اصلی این کتابخانه برگزار شد.
در ابتدای این نشست، مهدی خطیبی که اجرای برنامه را بر عهده داشت، با تبریک فرا رسیدن هفته کتاب و کتابخوانی، برگزاری نشست های نقد و بررسی کتاب در کتابخانه های عمومی را فرصتی برای توسعه فرهنگ کتابخوانی و فراگیر شدن فرهنگ مطالعه در جامعه دانست و ضمن قدردانی از مسئولان کتابخانه عمومی بسیج برای فراهم کردن زمینه نشست های نقد و بررسی کتاب در این مرکز فرهنگی، این اقدامات را بخشی از فعالیت های جنبی تاثیرگذار در حوزه کتاب معرفی کرد.
در ادامه، تعدادی از اعضای خردسال کتابخانه برای معرفی کتاب «سی و چهار فانوش روشن در خواب‌های کارون»، نویسنده اثر و منتقد جلسه دعوت شدند. هر یک از اعضای خردسال بعد از قرائت متنی که آماده کرده بودند مورد تشویق حاضران قرار گرفتند.
برنامه با مطرح کردن سئوال هایی درباره کتاب «سی و چهار فانوش روشن در خواب‌های کارون» از علی الله سلیمی، نویسنده اثر ادامه یافت. سلیمی، نویسنده اثر درباره درباره چگونگی نوشتن کتاب «سی و چهار فانوش روشن در خواب‌های کارون» گفت: این کتاب یکی از مجموعه کتب مشاهیر است که انجمن قلم ایران با همکاری نویسندگان مختلف منتشر کرده است. قبل از این که نوشتن این کتاب را شروع کنم مطالعات و تحقیقاتی درباره زندگی شهید محمدعلی جهان آرا داشتم که علاقه مند بودم یک اثر داستانی درباره زندگی و نقش تاثیرگذار آن شهید در زمان مقاومت ۳۴ روزه در خرمشهر بنویسم. پروژه کتب مشاهیر این فرصت را در اختیارم قرار داد که بتوانم این اثر داستانی را در قالب زندگینامه داستانی شهید محمدعلی جهان آرا بنویسم و حالا خوشحالم که این اثر همزمان با مجموعه کتب مشاهیر منتشر شده است.
سلیمی افزود: نوشتن این کتاب چند سال قبل شروع شد و در زمان تعیین شده اثر به ناشر تحویل داده شد اما با توجه به شرایط بازار کتاب، انتشار آن کمی طول کشید. با این حال، اکنون کتاب با کیفیت خوبی منتشر شده و امیدوارم در توزیع آن هم اتفاق های خوبی بیفتد و کتاب به دست مخاطبان واقعی برسد.
وی تصریح کرد: نوشتن کتاب در قالب زندگینامه داستانی، دشواری های خاص خود را دارد، چرا که نویسنده موظف است به موارد مستند درباره زندگی فردی که کتاب بر اساس زندگی او نوشته میشود پایبند باشد و در عین حال، از عناصر داستانی مثل تخیل هم بهره ببرد. ترکیب این دو واقعا سخت است و من سعی کردم در این کتاب استانداردهای لازم برای نوشتن زندگینامه داستانی را رعایت کنم.
در ادامه، احمدرضا توجهی، منتقد جلسه درباره قالب نوشتاری کتاب «سی و چهار فانوش روشن در خواب‌های کارون» توضیح داد و گفت: «این اثر در قالب زندگینامه داستانی نوشته شده و نویسنده سعی کرده عناصر این قالب نوشتاری را رعایت کند. در بخش هایی از کتاب این کوشش نویسنده دیده می شود اما در همه بخش ها این اتفاق نیفتاده و در قسمت هایی از کتاب احساس می شود نویسنده از برخی عناصر قالب نوشتاری زندگینامه نویسی به شکل بهینه استفاده نکرده است.
وی افزود: با مرور قسمت های مختلف کتاب، نوعی شتابزدگی در کار دیده میشود که باعث شده برخی جزئیات در زندگی شهید محمدعلی جهان آرا در این اثر مستند داستانی دیده نشود. این در حالی است که نویسنده با گزینش برخی مقاطع تاثیرگذار از زندگی شهید جهان آرا در روایت داستانی خود، نشان داده مراحل حساس و اثرگذار زندگی این شهید دوران دفاع مقدس را به خوبی تشخیص داده و می‌شناسند و با آوردن این روایت های کوتاه و پیوسته، در نهایت روایت یکدستی از سیر زندگی آن شهید ارائه داده است.
توجهی یادآوری کرد: نوع نوشتن کتاب «سی و چهار فانوش روشن در خواب‌های کارون» نشان می‌دهد علی الله سلیمی، عناصر داستانی و نحوه نوشتن زندگینامه داستانی را به خوبی می‌شناسد، چرا که توانسته از انواع عناصر داستانی برای روایت یک زندگی واقعی بهره ببرد.
در پایان این نشست از نویسنده اثر و منتقد جلسه تقدیر شد.
درباره این سایت